دستهبندیها
رترکتور بهطور کلی ابزاری است برای ایجاد میدان کاری مناسب و خشک، افزایش دید و دسترسی، و محافظت از بافت نرم در حین درمان.
کاربرد کلینیکی:
ارتودنسی (باندینگ براکت، Bonding و Debonding).
بلیچینگ (In-office Whitening).
عکاسی کلینیکی (Documentation و Treatment planning).
ویژگی: شفاف بودن (برای نوردهی کافی)، امکان استریل یا یکبار مصرف بودن.
کاربرد:
اندودنتیکس (خصوصاً در مولرهای خلفی برای کنترل زبان).
جراحی اپیکو.
ایمپلنت در نواحی خلفی.
ویژگی: معمولاً فلزی یا استیل ضدزنگ، قابلیت اتوکلاو، طراحی آناتومیک برای فشار کم به زبان.
کاربرد:
محیط کاملاً خشک برای کامپوزیت، Sealant، ارتودنسی.
جایگزین رابر دم در برخی موارد.
مزایا:
ایزولیشن همزمان لب، گونه و زبان.
ساکشن بزاق.
نکته: در موارد نیاز به ایزولیشن طولانیمدت و دسترسی وسیع، کاربرد بالینی بیشتری نسبت به cheek retractor ساده دارد.
کاربرد:
جراحی دهان و فک (Third molar surgery، flap reflection).
پیوند استخوان، ایمپلنت، اپیکو.
ویژگی:
فلزی، قابلیت اتوکلاو.
طراحی متنوع (Minnesota، Langenbeck، Austin) برای نیازهای مختلف.
مزیت: علاوه بر Retract کردن، در برخی مدلها نور را هم منعکس میکند و میدان دید جراح را افزایش میدهد.
رترکتورها ابزار ضروری برای ایزولیشن و اکسپوژر هستند:
در ارتودنسی و بلیچینگ → Cheek/Lip Retractors.
در اندو و جراحیهای محدود → Tongue Retractors.
در ترمیمی و ارتودنسیهای طولانی → Dry Field Systems (جایگزین یا مکمل Rubber Dam).
در جراحیهای فک و لثه → Surgical Retractors.
انواع رترکتور
۱. Dental Oral Dry Field System (Nola Retractor)
این وسیله یک سیستم کامل است (نه فقط یک رترکتور ساده).
اجزا دارد:
رترکتور لب و گونه → لب و گونهها را عقب میزند.
نگهدارنده زبان → زبان بیمار را کنار میزند تا در مسیر کار مزاحم نباشد.
سیستم ساکشن (مکش بزاق) → بزاق را مداوم خارج میکند و دهان را خشک نگه میدارد.
کاربرد:
ارتودنسی (وقتی براکتها را روی دندان میچسبانند باید دندان خشک باشد).
بلیچینگ (سفید کردن دندانها) → محیط خشک باعث میشود ماده سفیدکننده اثر بهتری بگذارد.
ترمیمها مثل کامپوزیت.
* مزیت بزرگ این مدل رکتکتورها این است که دندانپزشک نیازی به دستیار جدا برای ساکشن بزاق ندارد.
همان ابزار کنارزننده گونه است.
از جنس پلاستیک شفاف یا سیلیکون ساخته میشود.
باعث میشود دندانها کاملاً نمایان شوند.
کاربرد:
در ارتودنسی برای دید و دسترسی بهتر هنگام چسباندن براکت.
در سفید کردن دندانها برای جلوگیری از تماس مواد بلیچینگ با لب و گونه.
شکلهای مختلف دارد: C شکل، O شکل، دوبل (لب و گونه را با هم کنار میزند).
ابزاری برای باز نگه داشتن دهان در طول درمان.
از جنس پلیکربنات یا سیلیکون مقاوم ساخته میشود.
قابل اتوکلاو است → یعنی میتوان چند بار آن را استریل و استفاده کرد.
کاربرد:
در جراحیهای دندان، درمان ریشه (اندو)، ارتودنسی یا حتی پروتز.
برای بیمارانی که نمیتوانند مدت طولانی دهان را باز نگه دارند، بسیار کمککننده است.
یک نوع یکبار مصرف از رترکتور گونه و لب است.
سبکتر و ارزانتر ساخته میشود.
بیشتر در مواردی استفاده میشود که استریل کردن به صرفه نیست یا فقط یک بار نیاز است، مثل:
قالبگیری (Impression).
ساخت Mouthguard یا Bleaching Tray.
درمانهای کوتاه و ساده.
سایزبندی دارد (S, M, L). سایز L برای بزرگسالان استفاده میشود.