پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) و نقش آن در جراحی دندان

تعریف و ترکیب PRP

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) با غلظت بالایی از پلاکت‌های اتولوگ معلق در حجم کمی از پلاسمای اتولوگ مشخص می‌شود. به طور خاص، PRP حاوی حداقل 1،000،000 پلاکت در هر میکرولیتر در حجم 5 میلی‌لیتر است، در حالی که تعداد پلاکت‌های طبیعی در خون انسان معمولاً بین 150،000 تا 350،000 پلاکت در میکرولیتر است. با شروع انعقاد در محل زخم، پلاکت‌ها گرانول‌های آلفا را آزاد می‌کنند که حاوی انواع فاکتورهای رشد ضروری برای ترمیم بافت و استخوان‌سازی است. این فاکتورهای رشد نقش مهمی در ترویج تکثیر سلولی، کموتاکسی و تمایز دارند، در نتیجه بهبود زخم را افزایش می‌دهند، ترمیم استخوان را تسریع می‌کنند، تکثیر فیبروبلاست را تحریک می‌کنند و عروق را در بافت‌ها افزایش می‌دهند.

عوامل کلیدی رشد در PRP

اثرات اولیه PRP تا حد زیادی به فاکتور رشد مشتق از پلاکت (PDGF) نسبت داده می‌شود که برای بهبود بافت سخت و نرم حیاتی است. PDGF کموتاکسی، میتوژنز و تکثیر سلول‌های بنیادی را در محل‌های آسیب ترویج می‌کند، که منجر به تشکیل استخوان ماتریکس و رگ‌زایی از طریق افزایش سطوح فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) می‌شود. این فرآیند می‌تواند بهبود بافت نرم را از طریق نئوواسکولاریزاسیون تسریع کند. علاوه بر این، PDGF تولید فیبرونکتین - یک مولکول مهم چسبندگی سلولی - و اسید هیالورونیک را تحریک می‌کند، که هر دو تکثیر سلولی و انتقال را در طول فرآیند بهبود، از جمله رسانایی استخوان، تسهیل می‌کنند.

کاربرد PRP در جراحی دندان

در جراحی دندان، به ویژه پس از کشیدن دندان، PRP به عنوان یک استراتژی درمانی بالقوه برای افزایش نتایج بهبود ظاهر شده است. کشیدن دندان اغلب می‌تواند منجر به درد قابل توجه بعد از عمل و عوارضی مانند خونریزی طولانی مدت، به ویژه در بیماران تحت درمان ضد انعقاد شود. تکنیک‌های مختلفی برای کاهش این مسائل و ارتقای بهبودی به کار گرفته شده است، از جمله استفاده از اسفنج‌های فیبرین و تحریک زیستی با لیزر.

مطالعات اخیر کاربرد PRP را برای افزایش غلظت فاکتورهای رشدی که به بازسازی بافت کمک می‌کنند، مورد بررسی قرار داده‌اند. در حالی که برخی از مطالعات آزمایشی نتایج امیدوارکننده‌ای را نشان داده‌اند - نشان‌دهنده بهبود بافت نرم در بیماران تحت درمان با PRP در مقایسه با گروه‌های کنترل - شواهدی که از اثربخشی آن در افزایش بازسازی استخوان حمایت می‌کنند، محدود و تا حدودی بحث‌برانگیز هستند.

در یک مطالعه قابل توجه، بیمارانی که PRP دریافت کردند، بهبود قابل توجهی در بهبود بافت نرم در مقایسه با افرادی که درمان دریافت نکردند، نشان دادند. بیماران گروه کنترل بروز عوارضی مانند خشکی حفره و التهاب حاد را گزارش کردند. ارزیابی‌های رادیوگرافی تفاوت‌های قابل‌توجهی را در الگوهای تراکم استخوان تنها برای انواع سوکت‌های خاص نشان داد. علاوه بر این، ارزیابی درد بعد از عمل نشان داد که بیماران گروه کنترل به طور قابل توجهی درد بیشتری را در روزهای اولیه پس از کشیدن درد تجربه کردند.

نتیجه‌گیری

تحقیقات نشان می‌دهد که اگرچه PRP می‌تواند بهبود بافت نرم را پس از کشیدن دندان افزایش دهد، اما اثربخشی آن در ترویج بازسازی استخوان قطعی نیست. به نظر می‌رسد استفاده از PRP بر مراحل اولیه ترمیم استخوان تأثیر مثبتی داشته باشد، تشکیل استخوان اولیه را تسهیل می‌کند اما پس از چند روز اثرات کاهشی نشان می‌دهد. تحقیقات بیشتر برای ایجاد نتایج قطعی در مورد مزایا و مکانیسم‌های بلند‌مدت PRP در کاربردهای دندانی ضروری است.